«Սա խայտառակ միջադեպ է, փաստորեն Թուրքիան արգելք է մտցնում արվեստի դաշտ»

Իրանահայ ռեժիսոր Անահիտ Աբադի «Եվա» ֆիլմը, ըստ մամուլում շրջանառվող լուրերի, արգելվել է ցուցադրել «Ֆիլմմոր» միջազգային կինոփառատոնում:
«Կինոաշխարհից» տեղեկանում ենք, որ Ստամբուլի նահանգապետարանը ֆիլմի ցուցադրությունից ժամեր անց զգուշացրել է ներքին գործերի նախարարության դրած արգելքի մասին։ Ֆիլմն արգելվել է Ադրբեջանի ղեկավարության պաշտոնական միջամտությամբ, այն պատճառաբանությամբ, որ «տպավորություն է ստեղծվում, թե Արցախը Հայաստանի մաս է»: Ենթադրելի էր, որ Արցախում, և ինչ-որ առումով Արցախի մասին նկարահանված ֆիլմն անտարբեր չէր թողնի մեր հարևաններին։ Թեմայի շուրջ զրուցել ենք երգահան ՎԱՀԱՆ ԱՐԾՐՈՒՆՈՒ հետ, որը նաև «Եվա» ֆիլմի կոմպոզիտորն է:

-Պարոն Արծրունի, քաղաքական ուղերձներ, ենթատեքստ կարծես ֆիլմում չկան: Ինչո՞վ եք բացատրում ֆիլմի շուրջ ստեղծված եռուզեռը:
-Ֆիլմը գեղարվեստական բարձր վարկանիշ ունի, քաղաքական ասպեկտը շատ նուրբ է ներկայացված, եթե հաշվի առնենք այն հանգամանքը, որ նկարահանումները տեղի են ունենում Արցախում, և որ ֆիլմը գրեթե ամբողջությամբ արցախյան բարբառով է ընթանում (թարգմանությունները բացառապես ենթագրերով են):
Արցախյան երկրում ներկայացված պատմությունը որքան որ արդիական ու կարևոր է հայկական իրականության մեջ, նույնքան կարևոր է նաև համամարդկային առումով: Նաև դրանում է այս աշխատանքի արժեքը: Կարծում եմ, որ հենց այդ գիտակցությամբ է պայմանավորված այն, որ Թուրքիայում արգելվել է ֆիլմի ցուցադրությունը փառատոնի շրջանակում: Սա խայտառակ միջադեպ է, փաստորեն Թուրքիան արգելք է մտցնում արվեստի դաշտ, կիրառում է նեղքաղաքական մեխանիզմ: Սա արգելք է պետական մակարդակով:
-Ի՞նչ է արվում կամ պետք է արվի մեր կողմից:
-Երբ Անահիտ Աբադը բարձրաձայնեց խնդիրը, ինքս անմիջապես արձագանքել եմ: Խնդրով հետաքրքրվել են մտավորականները, լրատվամիջոցները: Պետական մակարդակով ո՛չ կինոակադեմիան, ո՛չ կինոգործիչների միությունը, ո՛չ մշակույթի նախարարությունը չեն արձագանքել:
-Երևույթը անախորժ է, սակայն չե՞ք կարծում, որ կարող է գործել «Հակագովազդը նույնպես գովազդ է» սկզբունքը` նպաստելով ֆիլմի տարածմանն ու հնչեղությանը:
-Այստեղ խնդիրը պետք է դիտարկել ոչ թե գովազդի տեսանկյունից, այլ ազգային գերագույն շահի հարթության մեջ: Պետք է ամբողջ աշխարհին ցույց տալ այդ պետության էությունը և խնդիրներ լուծելու մեխանիզմները, որոնք ոչնչով չեն տարբերվում այն գործելաոճից, որ բնորոշ էր այդ պետությանը 100 տարի առաջ` ցեղասպանության ժամանակ:
Թուրքիայում այս միջադեպը իրարանցում է առաջ բերել, մի խումբ մտավորականներ բողոքի ակցիա են նախատեսել, հայազգի պատգամավորը Թուրքիայի խորհրդարանում բարձրացրել է հարցը և պահանջել համապատասխան գերատեսչություններից հստակ ու պաշտոնական պատասխան: Եթե այս առիթը, որ տվել են Ադրբեջանն ու Թուրքիան, մենք չօգտագործենք պետական մակարդակով, ապա ե՞րբ և ինչպե՞ս ենք բարձրաձայնելու այն խնդիրները, որ առնչվում են արցախյան հիմնախնդրին և մեր պատմական իրողությանը, նկատի ունեմ ցեղասպանությունը:

Զրուցեց Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ